Wady zgryzu zarówno te zębowe jak i szkieletowe, ograniczają podstawowe funkcje życiowe i społeczne np: osłabiają proces żucia i spożywania pokarmów, zaburzają mowę a ich leczenie jest często możliwe tylko operacyjnie. Jeżeli nie ma odpowiedniego kontaktu między górnymi i dolnymi zębami rozdrabianie pokarmów jest nie wystarczające. Odbija się to negatywnie na trawieniu pokarmów i finalnie wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Ponadto stłoczenia zębowe sprzyjają gromadzeniu się resztek pokarmowych co znacznie utrudnia utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej. Powoduje to zwiększenie częstotliwości występowania próchnicy zębów i chorób przyzębia. Z powodu wad zgryzu zęby mogą ulegać szybszemu ścieraniu, a uzupełnienia protetyczne mogą być narażone na pękania z powodu zwiększonych obciążeń.
Ciężkie wady szkieletowe, których skutkiem jest dopasowanie kształtu i pozycji szczęk względem siebie są przyczyną poważnych kłopotów zdrowotnych a można je usunąć operacyjnie. Często nie zdajemy sobie sprawy, że cofnięta żuchwa może być przyczyną chrapania i bezdechów nocnych.
W przypadku krótkiej górnej wargi i pionowego przerostu szczęki, usta pozostają cały czas otwarte i nie dają się zamknąć bez znacznego napięcia mięśni z powodu wydłużenia dolnego odcinka twarzy. Finalnie pobudza to oddychanie przez usta , co jeszcze dodatkowo pogarsza i tak nieprawidłowy zgryz na szczęście w naszych czasach można to zniwelować operacyjnie.
Wady zgryzu a ich leczenie
Wady zgryzu bardzo często mają negatywny wpływ na mowę i często towarzyszy im ból w okolicy stawów skroniowo-żuchwowych. W takim wypadku potrzebne jest leczenie skojarzone podczas którego, lekarz ortodonta współpracuje z logopedą czy gnatologiem.
Operacyjne leczenie wad zgryzu to zespołowe leczenie ortodontyczno-chirurgiczne złożonych wad zgryzu wynikających z zaburzeń rozwojowych kości szczęki i żuchwy, które ma na celu zniwelować operacyjnie te dysproporcje. W tym celu przeprowadzona musi zostać operacja osteotomii jedno i/lub dwuszczękowej. W wyniku takiego zabiegu uzyskuje się optymalne relacje przestrzenne szczęk względem siebie i podstawy czaszki oraz prawidłowy zgryz. Poprawie ulega również harmonia i proporcje twarzy. Przestrzennemu przemieszczeniu i rotacji zawsze towarzyszy zmiana w zakresie tkanek miękkich bródki, podbródka, policzków, warg lub czubka nosa. Zmiana może być widoczna w każdym z tych obszarów lub tylko w wybranych w zależności od rozległości zabiegu.
Najczęściej wadami, na które jest skuteczne operacyjne leczenie wad zgryzu, są: progenia czyli nadmierny przedni wzrost żuchwy, laterogenia czyli boczne przemieszczenie żuchwy, retrogenia czyli zbytnie zahamowanie wzrostu doprzedniego żuchwy (tzw. ptasi profil) i zgryz otwarty.